Klewiny dwór
Dwór Klewiny to zabytkowy zespół dworski z 2 połowy XIX wieku wpisany do Rejestru Zabytków woj. warmińsko-mazurskiego pod numerem A- 1035 z dnia 04.09.1995 roku, w którego skład wchodzą:
- – budynek mieszkalny ( Dwór ),
- – magazyn z przylegającym do niego budynkiem inwentarskim,
- – obora,
- – komin i ruiny gorzelni,
- – park wraz z aleją dębową.
Nazwa miejscowości Klewiny w historii była zmieniana w zależności od potrzeb rządzących. Ziemie te wcześniej odebrane prawdopodobnie Litwie, zaczął zasiedlać po hołdzie pruskim w 1525 roku Książę Albrecht Hohenzollern jako lenny władca Prus Książęcych. Dostępne źródła historyczne nie podają dokładnej daty powstania Klewin. Na podstawie historii osadnictwa w okolicy można przypuszczać, że powstały w drugiej połowie XVI wieku, a nazwa miejscowości Klewiny jest pochodzenia litewskiego. „Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego z 1883 roku podaje:
Klewiny – dobra, powiat darkiemski, stacja pocztowa Szobienice, w 2 połowie XIX wieku został wybudowany dwór z zespołem budynków gospodarczo-inwentarskich i parkiem”.
W sprawdzonych źródłach historycznych brak jest danych o właścicielach majątku. Prawdopodobnie ostatnim właścicielem lub zarządcą była Christel-Maria Scheidt.
Przed II Wojną Światową w majątku hodowano konia trakeńskiego dla potrzeb wojska oraz produkowano spirytus w gorzelnii, zniszczonej w czasie działań wojennych. Po wojnie majątek był własnością Skarbu Państwa w zarządzie byłego PGR Banie Mazurskie. W 1997 roku wydzierżawiony Kazimierzowi i Mariuszowi Oszmiańskim w którym był prowadzony chów gęsi białej owsianej. Od 2010 roku majątek został kupiony przez dotychczasowych dzierżawców. Obecnie w majątku prowadzona jest produkcja rolnicza metodami ekologicznymi: sady (orzech, jabłoń, śliwka, czereśnia i malina), chów owiec rasy; Białogłowa Owca Mięsna oraz chów bydła mięsnego rasy Limusine.
Wracając do nazwy miejscowości Klewiny to jest to nawa historyczna pochodzenia litewskiego. W 1938 roku w ramach germanizacji nazw miejscowości zmieniono nazwę z Klewinen na Tannenwinkel jak również powiat Darkehmen na Angerapp obecnie Oziersk w Rosji.
Aleja dębowa w Klewinach
Aleja dębowa powstała w tym samym czasie co park jako droga dojazdowa do majątku Klewiny.. Aleje były od wieków powszechnie stosowanym elementem kompozycji parków i ogrodów. Zakładanie alei w Prusach zapoczątkowali królowie Fryderyk Wilhelm I i jego syn Fryderyk II. Działalność tę kontynuowali ich następcy. W 1841 roku z polecenia Fryderyka Wilhelma IV ukazał się dekret o alejach, w którym zalecano zachowanie starych i sadzenie nowych alei zarówno na gruntach państwowych jak i na prywatnych. Aleja dębowa wzdłuż drogi dojazdowej do Klewin jest tego przykładem. Od skrzyżowania z drogą Rogale – Żabin na odcinku ok. 1500 metrów zachowuje czystość gatunkową – sam dąb, potem są przerwy w drzewostanie i w pobliżu Dworu Klewiny i parku pojawia się jesion i klon. Układ alei został zachowany również w parku, gdzie można wyróżnić aleję lipową, aleję dębową i mieszaną klon, lipa i buk. Buk nie jest naturalnym gatunkiem w tej szerokości geograficznej i pochodzi z nasadzeń. W pobliżu Dworu znajduje się również z tego okresu las bukowy o pow. ok. 0,5 ha.